دیه قطع تمام نخاع، دیه کامل انسان است.
خبرگزاری میزان – به طور کلی، در مواردی که جرایم غیر عمدی، موجب فوت، جراحت، قطع عضو یا از بین رفتن منافع اعضا شود، دیه ثابت است؛ علاوه بر موارد مذکور، در صورتی که امکان قصاص آن عضو نباشد یا طرفین دعوا، بر پرداخت دیه، مصالحه نمایند، نیز دیه ثابت میشود.
یکی از جراحاتی که موجب دیه میباشد، قطع نخاع است، از آنجا که قطع نخاع، میتواند دارای حالات متعددی، مانند قطع تمام نخاع یا جزئی از نخاع باشد، یا گاها منجر به عیب یا فوت مجنی علیه گردد، لازم است، با قوانین مربوط به آن و جزئیات مصرح در قانون آشنا شد.
دیه قطع تمام نخاع
مجازات دیه ۱۴۰۱، که قانون گذار، برای صدمه به اعضای بدن، آن را در نظر گرفته است. قانون گذار، در تعیین مقدار دیه، به منابع فقهی، مراجعه نموده و بر اساس آن، مقادیر دیه را مشخص نموده است. البته، در مواردی، این مقدار، مشخص نبوده و قاضی، میزان آن را، با توجه به نظر پزشکی قانونی، تعیین میکند که به آن، ارش گفته میشود.
سپس، مسئول پرداخت دیه، موظف است، در مهلت پرداخت دیه، آن را حسب مورد، به مجنی علیه یا، ولی دم بپردازد. در غیر این صورت، با توجه به ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی، میتوان، در صورت امتناع از پرداخت دیه، نسبت به شناسایی اموال محکوم علیه و توقیف آن، به میزان مبلغ دیه اقدام نمود. دیه به قتل نفس، جراحت یا قطع اعضای بدن یا از بین بردن منافع اعضا، تعلق میگیرد. یکی از صدمات منجر به دیه ۱۴۰۱، قطع نخاع میباشد. نخاع، قسمتی از دستگاه عصبی مرکزی است که درون کانال نخاعی، قرار دارد.
به لحاظ علمی، باید بدانیم، نخاع، در اعمال حسی، حرکتی و درک محرکهای حسی محیطی، مثل گرما و سرما نقش دارد. آسیب به نخاع، میتواند منجر به ضعف حسی، حرکتی یا از دست دادن آن شود. لازم به ذکر است، ماده نخاع از مغز، تا انتهای مهرههای پشتی، ادامه دارد.
قطع تمام نخاع، به این صورت است که اگر نخاع، از پس گردن، قطع شود، در این حالت، تمام اعضای بدن انسان، فلج میشود، اما فرد زنده میماند. دیه نخاع، در ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی، مشخص شده است. طبق این ماده، دیه قطع تمام نخاع، دیه کامل ۱۴۰۱ است که این مقدار، مطابق نرخ دیه، ۴۸۰ میلیون تومان میباشد.
دیه قطع جزئی از نخاع
در ادامه ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی، آمده است که قطع جزئی قسمتی از نخاع، به نسبت مساحت عرض، دیه دارد. نحوه محاسبه دیه قطع جزئی از نخاع، به این صورت است که مثلا، اگر طول نخاع به طور میانگین، ۴۰ سانتی متر است، در صورتی که ۱۰ سانتی متر از آن، توسط دیگری، از بین برود، دیه ۱۴۰۱ آن، بر اساس قسمت آسیب دیده، به نسبت طول کل نخاع محاسبه میگردد که در مثال گفته شده، یک چهارم دیه کامل انسان، یعنی صد و بیست میلیون تومان خواهد بود.
دیه قطع نخاع منجر به عیب
در ماده ۶۴۹ قانون مجازات اسلامی آمده است که: ” هرگاه قطع نخاع، موجب عیب عضو دیگر شود، حسب مورد دیه یا ارش آن عضو بر دیه نخاع، افزوده میشود “؛ بنابراین اگر قطع نخاع، منجر به عیب در عضو دیگری، مثلا دست یا پا شود، دیه نخاع نیز علاوه بر دیه دست یا پا پرداخت میگردد.
دیه قطع نخاع منجر به فوت
طبق ماده ۵۴۰ قانون مجازات اسلامی، در جرایم عمدی، در صورتی که صدمه وارده، نوعا کشنده باشد، به عنوان مثال، فوت به علت شلیک گلوله به قلب، تنها قصاص، یا دیه نفس، ثابت است و در مواردی که عمل، نوعا کشنده نباشد، اما، منجر به فوت وی شود، علاوه بر دیه یا قصاص عضو آسیب دیده، دیه نفس نیز، باید پرداخت شود.
بنابراین، در مورد قطع نخاع منجر به فوت، در صورتی که عمل قطع نخاع، عمدی بوده باشد و منجر به فوت مجنی علیه گردد، از آنجا که این عمل، نوعا کشنده نیست، علاوه بر، قصاص جانی یا اخذ دیه نخاع، میبایست دیه نفس ۱۴۰۱ نیز، توسط او پرداخت گردد.
بر اساس ماده ۵۳۹ همان قانون، در صورتی که صدمه، غیر عمدی بوده و اتفاقا سرایت کرده و منجر به فوت مجنی علیه گردد، در حالتی که تنها، یک آسیب باشد، صرفا دیه نفس، ثابت است و در صورتی که آسیبها متعدد بوده، و همگی، منجر به فوت شده باشند، تنها، دیه نفس و در صورتی که برخی از صدمات، ارتباطی به فوت مجنی علیه نداشته باشند، علاوه بر دیه نفس میبایست، دیه صدمات غیر مسری نیز جداگانه محاسبه میشود. دیه قطع نخاع نیز به همین منوال میباشد.
به نقل از مجله مجله حقوقی ، عمومی خبرگزاری میزان